Ogólny trend walki ze zmianami klimatu zmierza w stronę pomysłu obciążania podatkami branż, które mają swój udział w ogólnej emisji CO2 do atmosfery. Np. transport lotniczy (3,6%).

Trzeba zauważyć, że drogą lotniczą nie transportuje się tylko pasażerów. O ile większa część wymiany światowego handlu obsługiwana jest drogą morską (81%), to już produkty nietrwałe albo o krótkim terminie ważności, przesyłane są głównie samolotami. Dla linii lotniczych 10-20% zysków z jednego rejsu pochodzi z przewozu cargo – pod pokładem. Dlatego opodatkowanie tego rodzaju usługi będzie oznaczało wzrost cen np. leków.

Może jednak bezpieczniej będzie zaprzestać dotowania linii lotniczych, zamiast wymyślać nowe podatki?

Pomysł obłożenia wyższymi podatkami zaczyna być również skierowany w stronę ludzi bogatych, którzy podobno „nic nie robią w sprawie zmian klimatu”.
Dlatego dla odmiany chciałbym pokazać kilkadziesiąt wybranych przykładów, jak sektor prywatny reaguje na potrzeby rynkowe w energetyce i żywności – oferując liczne rozwiązania technologiczne i finansując ich rozwój. I samemu z sukcesami realizując cele, które są problemem dla upolitycznionego i poddanego państwowemu monopolowi sektorowi energetycznemu (nawet w USA 2/3 elektrownii jest państwowa), a który to odpowiada przecież za największą emisję CO2 (38%).

Warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czy faktycznie należy nakładać kolejne podatki na tych, którzy w tym zakresie realnie działają, i czy przypadkiem nie jesteśmy oszukiwani przez polityków nieumiejętnie zarządzających sektorem energetycznym oraz przez niektórych aktywistów stosujących retorykę opartą na ideologii?
_
1) ✅ W krajach rozwiniętych 60–80% inwestycji w badania i rozwój (B+R) pochodzi z inwestycji sektora prywatnego^[1]. Także nastawionych na bardzo długi okres zwrotu.
2) ✅ Google Ventures przeznacza 2 mld dolarów na finansowanie badań. Z czego 36 proc. to inwestycje w startupy specjalizujące się w rozwoju nauk przyrodniczych^[2].
3) ✅ W 2016 r. MIT uruchomił projekt The Engine, dysponujący ponad 200 mln dolarów, który wspiera małe firmy prowadzące długookresowe (do 10 lat) badania nad żywnością, lekami i paliwami^[3].
4) ✅ Zgodnie z co roku publikowaną przez Forbesa „listą 50 największych darczyńców na świecie”, tylko w 2017 r. ludzie uwzględnieni na liście przekazali łącznie 14,7 mld dolarów na cele filantropijne, rozwój nauki i badania^[4].
5) ✅ Dzięki zbiórce crowdfundingowej, czyli oddolnemu pozyskiwaniu pieniędzy, rekordzista zebrał ponad 4 mld dolarów (EOS – projekt bazujący na technologii blockchain). Skala finansowego wsparcia, jakie otrzymują w ten sposób różne projekty, jest gigantyczna^[5].
6) ✅ Dzięki zbiórce pieniędzy udało się pozyskać kapitał w wysokości 23 mln dolarów na projekt „The Ocean Cleanup”, dzięki któremu zbudowano urządzenie oczyszczające Pacyfik z plastiku^[6].
7) ✅ Fundacja Billa i Meliny Gatesów do 2017 r. dysponowała zasobami w wysokości 50,7 miliardów dolarów, które inwestowane są m.in. w rozwój nauki i technologii^[7].
8) ✅ Fundacja Billa i Melindy Gatesów, w ramach firmy Terra Power, opracowała nowy bezpieczny typ elektrowni atomowej, która korzysta także z odpadów, czyli zużytego paliwa. Z przyczyn politycznych uniemożliwiono firmie zbudowanie na bazie jej projektu elektrowni w Chinach^[8].
9) ❌ Z przyczyn ideologicznych i politycznych wygaszane są elektrownie atomowe np.: w Hiszpanii i Niemczech, czy Kalifornii, a w innych państwach nie brane nawet pod uwagę. Podobną politykę prowadzi UE marginalizując rozwiązania oparte na atomie, co jest wbrew opinii środowiska naukowego^{[9a][9b][9c][9d]}.
10) ✅ Polski wynalazek, czyli siłownie wiatrowe Piskorza wykorzystujące oś pionową do obrotu i energię kinetyczną wiatru, daje nawet 50 procent większą wydajność, w porównaniu z tradycyjnymi wiatrakami. Za rozwojem projektu stoi polska firma zajmująca się budową i inwestowaniem w elektrownie wiatrowe, foto farmy, a także wspomagająca działanie innych firm jako Inkubator Przedsiębiorczości^[10a][10b].
11) ✅ Polska firma ML System opatentowała szybę z powłoką z kropek kwantowych. Rozwiązanie pozwala na dodatkowe ładowanie akumulatorów samochodowych w trakcie jazdy^[11].
12) ✅ Fundusz zasilany przez Billa Gatesa, Breakthrough Energy Ventures (BEV) zapowiedział, że zapewni firmie Climeon 12,5 miliona dolarów finansowania. Firma opracowała technologię wykorzystującą ciepło o niskiej temperaturze, dzięki czemu energia geotermalna stanie się opłacalna dla większej części świata^[12].
13) ✅ Australijska firma GDT opracowała technologię umożliwiającą recykling zniszczonych opon i pozyskiwanie z nich biopaliwa oraz ograniczenie o 30% emisji^[13].
14) ✅ Prywatne firmy pracują nad udoskonaleniem technologii przechwytywania CO2 z atmosfery w ramach Carbon Capture and Storage Association (CCSA)^{[14a][14b][14c]}.
15) ✅ Izraelski start-up biotechnologiczny SuperMeat pozyskał 3 mln dolarów. Firma pracuje nad stworzeniem syntetycznego kurzego mięsa, przy którego produkcji ma nie ginąć żadne zwierzę^[15].
16) ✅ Sprzedaż substytutów mięsa z roślin wzrosła o 23 proc. w ciągu roku – osiągnęła wartość 684 milionów dolarów. Firma z Doliny Krzemowej Beyond Meat jest liderem pod względem sprzedaży – zagarnęła 70 proc. rynku. Jedna ósma mleka kupowanego w sklepach nie pochodzi od krowy, ale od roślin. Sprzedaż jogurtów bez mleka, bezmlecznych serów i wegańskich lodów gwałtownie rośnie – o 40 proc. i więcej.
W start-upy pracujące nad rozwojem technologii zainwestowali między innymi Bill Gates czy Richard Branson^[16].
17) ✅ Izraelska firma Aleph Farms, udoskonalająca technologię produkcji mięsa metodą in vitro, planuje skomercjalizować swoje produkty na rynku izraelskim w przeciągu 3-4 lat. Firma dąży do obniżenia kosztów wołowiny in vitro do ceny porównywalnej lub niższej niż mięso pochodzące z rzezi^[17].
18) ✅ Beyond Meat i Impossible Foods to dwa spożywcze startupy, w które zainwestował Bill Gates. Firmy używają do wytwarzania swoich produktów białka grochu, soję, pszenicę, ziemniaki i oleje roślinne, które naśladują strukturę i smak mięsa zwierzęcego.
Rozwiązanie zainteresowało również Richarda Bransona czy takich gigantów spożywczych, jak Tyson Foods i Cargill. Szacuje się, że na świecie jest ok. 25 firm, które w sposób komercyjny tworzą laboratoryjne mięso^[18].
19) ✅ Fińska firma Solar Foods opracowała technologię, która pozwala na produkcję białka z dwutlenku węgla^[19].
20) ✅ Stworzona przez kanadyjską firmę Saltworks Technologies technologia zmniejsza o 70% zużycie energii elektrycznej w procesie desalinacji wody^[20a][20b].
21) ✅ Fundacja Billa i Meliny Gatesów wydała w ciągu ostatnich siedmiu lat 200 milionów dolarów na badania związane z systemami sanitarnymi. Fundacja zaprezentowała około 20 projektów toalet i systemów przetwarzania osadu kanalizacyjnego, które eliminują szkodliwe patogeny i przetwarzają odchody na czystą wodę i nawóz. Szacuje się, że rozwiązanie problemu warunków sanitarnych może ocalić życie milionom ludzi i przynieść oszczędności przekraczające kwotę 200 mld dolarów^[21].
22) ✅ Dzięki opracowaniu technologii pozyskiwania gazu z łupków uzyskano redukcję emisji CO2 do atmosfery o ok. 70 proc. wyższą niż dzięki wzrostowi znaczenia energii ze źródeł odnawialnych. Za rewolucję łupkową odpowiadały firmy prywatne, bez większego wsparcia administracji rządowej^[22].
23) ✅ Wkład sektora prywatnego widoczny jest także w rozwój prac badawczych nad kompaktowymi reaktorami jądrowymi oraz nad źródłem czystej energii, czyli kontrolowaną syntezą termojądrową. Rośnie liczba ultra-bogatych zwolenników czystej energii, którzy inwestują w startupy pracujące nad pierwszym komercyjnie opłacalnym reaktorem termojądrowym.
Jednym z najbardziej ambitnych przedsięwzięć, jest Commonwealth Fusion Systems, firma założona przez sześciu profesorów MIT. Startup ten dostał dofinansowanie w wysokości 50 milionów dolarów od grupy kierowanej przez włoską firmę Eni SpA – jednego z kilku producentów ropy naftowej, którzy przygotowują się do bezemisyjnego świata. W ubiegłym miesiącu Commonwealth Fusion Systems uzyskał też nieokreśloną sumę od Breakthrough Energy Ventures – funduszu założonego przez Gatesa, Bezosa i innych potentatów, w tym Petera Thiela, Richarda Bransona, Raya Dalio i Michaela Bloomberga^[23a][23b].
24) ✅ Jeff Bezos zapowiedział, że Amazon chce osiągnąć cele z paryskiego porozumienia klimatycznego 10 lat przed terminem przyjętym przez część państw. A więc zamiast 2050 r., firma chce być neutralna dla klimatu dekadę wcześniej. Do 2024 r. 80 proc. zużywanego przez Amazon prądu ma pochodzić ze źródeł odnawialnych. Do końca przyszłej dekady ma to już być 100 proc.
Ponad 200 firm skupionych w ramach inicjatywy Re100 chce najpóźniej do 2050 r. przesiąść się w całości na zieloną energię, chociaż wielu prezesów nie ukrywa, że zamierzają ten cel osiągnąć znacznie wcześniej – nawet w połowie przyszłej dekady.
W Indiach zawodność sieci energetycznej często zmusza firmy do ciągnięcia własnej linii przesyłowej do miejsca wytwarzania ekoprądu. W ten sposób należące do Re100 firmy na subkontynencie zaopatrują się w 43 proc. zielonej energii.
Należące do Re100 firmy często też starają się wciągnąć w zieloną orbitę swoich poddostawców. Tak robi na przykład Apple, któremu udało się przekonać swoich 44 poddostawców z 16 krajów do przejścia na zieloną energię przy realizacji zleceń firmy. W przyszłym roku planują wspólnie wytworzyć globalnie 4 GW zielonej energii, co pokryje jedną trzecią zapotrzebowania na prąd w całym łańcuchu produkcji gadżetów firmy. Aby ten proces jeszcze przyspieszyć Apple w ub. r. stworzył China Clean Energy Fund, fundusz o wartości 300 mln dol., za środki z którego powstają farmy wiatrowe w Państwie Środka^[24].
25) ✅ Firma Stora Enso opracowała biokompozyty bazujące na drewnie dzięki czemu o 50% może zostać zredukowane zużycie materiałów wykonanych z plastiku^[25].
26) ✅ Coca-Cola oznajmiła, że do 2025 roku wszystkie wykorzystywane przez firmę butelki będą poddawane recyklingowi, kompostowaniu lub będą wielokrotnego użytku. Dokładnie taką samą deklarację złożył koncern PepsiCo.^[26].